Spouwmes

SpouwmesSpouwmes? Waarschijnlijk ben je hier terecht gekomen met een aantal vragen over het splijtmes. Vragen, zoals: wanneer is een spouwmes verplicht? Waar bevinden spouwmessen zich in cirkelzaagmachines en wat voor functie heeft dit onderdeel? Allemaal vragen die in deze blog uitgebreid naar voren komen. Om antwoord te geven op deze vragen behandelen we elke vraag hieronder apart.

Want waarom is een beschermkap voor je zaagtafel eigenlijk nodig, en welke functie heeft het splijtmes hierbij. Meer weten over de beschermkappen van tafelzagen? Bekijk dan eens deze blog. Zoals al duidelijk wordt is een spouwmes één van de zaagtafel onderdelen, welke in dit blogbericht wordt beschreven.

Wat is een spouwmes?

We beginnen eerst maar eens te vertellen over wat een spouwmes precies is en de functie ervan? Ook waar een splijtmes bevestigd is zal in de tekst hieronder naar voren komen.

Bevestiging

Een spouwmes bevindt zich in een zaagtafel ook wel beter bekend als tafelzaagmachine. Is gemaakt van sterk veerkrachtig staal en heeft de vorm van een sikkel. Achter het cirkelzaagblad is het kloofmes gemonteerd. De bevestiging bevindt zich op dezelfde plek als die van het cirkelzaagblad. Door de bevestiging van 2 boutjes blijft het kloofmes op zijn plaats, makkelijk te verschuiven of aan te passen. Meestal is dit gewoon mogelijk met een standaard inbussleutel.

Omdat er veel verschillende cirkelzaagbladen zijn met een andere diameter moet de stand van een splijtmes worden aangepast. De hoogte van het splijtmes moet gelijk liggen aan de hoogte van het cirkelzaagblad. Een spouwmes afstellen is niet altijd even handig en vereist de nodige ervaring.

Functie

Het splijtmes heeft een belangrijke functie, hoewel dit onderdeel niet in alle gevallen verplicht hoeft te worden toegepast. De functie van dit onderdeel is het behouden van de dikte van de zaagsnede. Hiermee wordt bedoeld dat de dikte van de zaagsnede niet kleiner wordt. Een kloofmes behoudt de dikte van de zaagsnede. Een handige regel die kan worden toegepast om het juiste spouwmes te gebruiken wordt hieronder weergegeven.

Dikte spouwmes = (tandbreedte + dikte van het cirkelzaagblad) delen door 2

Bij het niet toepassen van dit onderdeel zou in sommige gevallen teveel weerstand kunnen optreden. Het cirkelzaagblad zou gaan klemmen en veel onnodige warmte opbouwen wat direct weer leidt tot meer energieverbruik van de machine. En dat willen we juist voorkomen, omdat alle onnodige belasting op de machine leidt tot snellere slijtage van onderdelen. Hieronder alle functies van een spouwmes nog even weergegeven:

  1. Zorgt voor het geleiden van het doorgezaagde hout.
  2. Beschermd de achterkant van het zaagblad.
  3. Voorkomt dat het hout begint te klemmen.

Is een spouwmes verplicht?

Wij krijgen veelal de vraag over de verplichting van een spouwmes. Hieronder wordt duidelijk weergegeven waarom een splijtmes verplicht zou zijn, en of dit ook echt het geval is. In het filmpje wordt alles nog even kort samengevat om snel en op een duidelijke manier een beeld te geven van dit zaagtafel onderdeel.

Wet- en regelgeving

Een spouwmes is niet verplicht. Dus het is mogelijk om een zaagtafel te gebruiken zonder een kloofmes. Uiteraard ben je dan de functies van een spouwmes kwijt die in het vorige gedeelte zijn behandeld. Door de inspectie van SZW (Nederlandse ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) wordt dit ook omschreven. Ook in de NEN norm (Nederlandse norm) staat beschreven dat cirkelzagen zonder of met splijtmes voldoen moeten aan deze norm.

De norm zegt iets over de testen die gedaan moeten worden, de uitvoeringseisen en de constructie. Daarnaast zegt de norm meer over de uiteindelijke ontwikkeling en ontwerp van de cirkelzaag. Het gebruik van een cirkelzaag zonder spouwmes komt hier niet in naar voren.

Hoe gebruik je dit zaagtafel onderdeel?

Het op een juiste manier gebruiken van een cirkelzaag zonder spouwmes is heel belangrijk. Dit omdat de kans sterk aanwezig is dat de zaag vast kan slaan in het materiaal, hierdoor ontstaat het terugslageffect. Dit was ook de belangrijkste reden waarom ze in het verleden een splijtmes hebben toegevoegd. Toch was het verkeerd toepassen van een cirkelzaag bijna altijd het geval van fouten. Bijvoorbeeld een cirkelzaag met spouwmes waar dit onderdeel werd verwijderd.

Fouten met een cirkelzaag zonder dit onderdeel lijden niet altijd tot problemen. Zolang er maar op een juiste manier wordt gewerkt. Dit is belangrijk bij het langs zagen van materiaal, als zowel het afkorten van materiaal. Bij het langs zagen moet er altijd gebruik worden gemaakt van een zaaggeleider of breedtegeleider.

Cirkelzaagmachine controleren

Voordat je de machine gaat gebruiken controleer altijd even het spouwmes. Kijk hierna of het onderdeel recht geplaatst is en of het zaagblad dunner is dan het kloofmes. Dit is niet nodig bij een cirkelzaag zonder spouw. Bij een cirkelzaag zonder dit onderdeel is de beschermkap van een cirkelzaag sterk verbeterd ten opzichte van een cirkelzaag met spouwmes.

Spouwmes kopen?

Het kopen van een spouwmes is mogelijk. Echter is het wel zo dat de meeste tafelzaagmachines al zijn uitgerust met dit onderdeel. Bij de aankoop is het dus belangrijk om altijd te kijken of de machine al over dit onderdeel beschikt, want anders zal je deze alsnog zelf moeten aanschaffen en bevestigen.

Heb je nog vragen over dit cirkelzaag onderdeel? Neem dan gerust contact met ons op, door hieronder een reactie achter te laten.

  1. Geert Henk Wijnants 26 januari 2017 op 15:24

    Het filmpje geeft NIET weer “waarom een spouwmes verplicht zou zijn”.
    Het vertelt alleen dat een spouwmes niet wettelijk verplicht is en dat het in principe de veiligheid niet beïnvloedt. Waarom het dan ooit wel is ontworpen (vanwege welke risico’s) wordt NIET uiteengezet.

    • Dick Duijn Van 14 juni 2019 op 11:32

      Er word wel degelijk uitgelegd waar een spouwmes voor dient, Een spouwmes zorgt ervoor dat de zaagsnede achter het cirkelzaagblad niet dicht loopt waardoor de kans op het vastlopen van het zaagblad en en terugslag van het gezaagde hout word voorkomen. Tevens word met het voorkomen van het dichtlopen van de zaagsnede, het energieverbruik van de zaag ten gevolge van wrijving verminderd.

    • Hallo Geert,

      Je hebt gelijk een spouwmes is niet wettelijk verplicht. Een spouwmes dient vooral om vastklemmen van een werkstuk op het zaagblad te voorkomen. Zie het als een handig hulpmiddel.

      Met vriendelijke groet,

      Team Cirkelzaagkopen.nl

  2. Waar kan ik een spouwmes kopen.

    • Hallo Leo,

      Allereerst is het belangrijk om te weten voor welke zaagmachine je een spouwmes nodig hebt. Online zijn er namelijk nog weinig aanbieders die spouwmessen aanbieden. Als je handig bent kun je ook zelf een spouwmes maken uit een ijzeren plaat.

      Met vriendelijke groet,

      Team Cirkelzaagkopen.nl

      • Bij mijn weten wordt een spouwmes van een betere staalsoort (verenstaal?) gemaakt. Zomaar iets maken uit een ijzeren plaat wordt niet aangeraden.

        • Dag Rinus,

          Zou goed kunnen, over het algemeen beschikken de meeste zaagtafels over een spouwmes. Een spouwmes laten maken en monteren kun je beter overlaten aan een professional.

          Mvg,

          Team Cirkelzaagkopen.nl

  3. Zijn alleen de tafelzaagmachines uitgerust met een spouwmes? Of beschikken ook andere soorten cirkelzagen over dit hulpmiddel? Ben namelijk van plan om een invalzaagmachine aan te schaffen en vroeg mij af of deze ook met dit hulpmiddel uitgerust kan worden.

    Bedankt!

    • Hallo Hendrik,

      Naast de tafelzaagmachines zie je het ook steeds vaker voorkomen dat invalcirkelzagen zijn uitgerust met een spouwmes. Dit verschilt natuurlijk wel per merk en type, maar bijvoorbeeld de Festool beschikt wel over deze extra’s.

      Met vriendelijke groet,

      Team Cirkelzaagkopen.nl

  4. Een van de problemen die je met een spouwmes kan hebben is dat het zagen van groeven niet mogelijk is wanneer het spouwmes hoger is dan de cirkelzaag.

    Wat is jullie advies voor het zelf maken van een spouwmes? Ik heb een Bosch PTS10 tafelzaag, maar heb tot op heden nog geen los spouwmes weten te vinden.

    Alvast bedankt!
    -Nils

    • Dag Nils,

      Bedankt voor je reactie en aanvulling. In dit geval is het verstandig om eerst met de leverancier contact op te nemen, wellicht heb je geluk. Mocht er echt helemaal niets beschikbaar zijn, dan is het belangrijk om de omtrek te hebben van het originele spouwmes. Misschien bij iemand langs gaan, die ook over een Bosch PTS 10 beschikt. Wanneer je de omtrek hebt en de materiaalsoort, dan zou je deze uit plaatmateriaal kunnen laten snijden.

      Echter is een origineel spouwmes de beste oplossing, dus verstandig om toch eerst langs te gaan bij een Bosch dealer.

      Succes!

      Mvg,

      Team Cirkelzaagkopen.nl

Cirkelzaagkopen.nl
Logo